İnsanlar; hayatın bir gereği olarak toplu halde yaşarlar. Apartmanların her birisinde birden çok daire vardır. Bunun yanı sıra, söz konusu arsa üzerindeki yapıda yaşayan herkesin hakkının olduğu bağımsız bölümler de mevcuttur.
Arsa payı; kat irtifakı veya kat mülkiyeti kurulan binalardaki her bir bağımsız bölüme kat mülkiyeti dikkate alınarak düşen arsa hakkıdır. Bir başka deyişle, herhangi bir arsa üzerine inşa edilen gayrimenkulün metrekaresine göre hak sahiplerine arsadan ne kadar pay düştüğü belirlenir. Arsa payı hesaplamaları dikkatli bir şekilde yapılır. Hesaplama sırasında her şeyden önce binanın yer aldığı bölgenin bağlı olduğu belediyenin belirlemiş olduğu rayiç bedel dikkate alınır. Bunun yanı sıra, her bir bağımsız bölümün m2 cinsinden büyüklüğü önem taşır.
Arsa Payı Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Arsa payının hesaplanması adına ayrı bir formül kullanılır. Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından belirlenen bu formülde arsa payı değeri dikkate alınır. Gayrimenkul üzerinde hak sahibi olan kişilere düşen alanların büyüklüğü ve metrekare karşılığı hesaplama işlemleri gerçekleştirilir. Arsa payı hesaplama işlemini bir örnekle açıklamak mümkündür.
- Tapuda binanın parselinin 1000 m2 olarak geçtiğini varsayalım. Ayrıca, yine 1000 m2 üzerinde 12 bağımsız birim olduğunu düşünelim. Bu noktada, 12 no’lu gayrimenkulün tapu senedinde 20/169 arsa payı olduğu yazar.
- Yukarıdaki bilgiler dikkate alınarak yapılan hesaplama işlemlerinde 1000 m2/ 169×20= 118,343 m2 formülü ile işlem gerçekleştirilir.
- Bir başka deyişle, işlem sonucunda elde edilen 118,343 m2; arsa payı değerini ifade eder.
Arsa Payı Hesaplamasında Sorun Yaşanır Mı?
Arsa payı hesaplaması sırasında hak sahipleri arasında birtakım anlaşmazlıkların yaşanmasına rastlanır. Her ne kadar adil bir paylaşım yapılması istense de arsa payının bağımsız bölümlerinin kat sahiplerine eşit bir şekilde verilmesi mümkün olmayabilir. Buna ek olarak, bağımsız bölümlerin m2’lerine göre pay verilmesi de mümkün değildir. Sonuç olarak, arsa payı hesaplamasının yapılmasında usulüne uygun olarak davranmak gerekir. Ayrıca, kanunlara uygun bir şekilde yapıldığı takdirde yaşanması muhtemel sorunlar en aza indirgenir.
Arsa payı ile ilgili olarak bilhassa Kat Mülkiyeti Kanunu’nda birtakım düzenlemelere yer verilmiştir. Her şeyden önce, arsa paylarının bağımsız bölümlere olan değerleriyle doğru orantılı olacak şekilde verilmesi ifade edilmiştir. Bunun yanı sıra, arsa payı paylaşımı olması gerektiği gibi yapılmadığı takdirde sürecin tekrardan gözden geçirilmesi gerekli olur. Son olarak, arsa payı hak sahiplerinin verilen paydan memnun olmadıkları takdirde mahkemeye başvuru hakları da vardır.
Yorumlar